
John Herschel Glenn Jr. (18 juli 1921 – 8 december 2016) was een Amerikaanse gevechtspiloot, astronaut, zakenman en politicus. Glenn werd wereldwijd bekend toen hij in 1962 als eerste Amerikaan een baan om de aarde maakte. Zijn carrière strekte zich echter verder uit dan enkel zijn bijdragen aan het ruimteprogramma van NASA. Hij was ook een gerespecteerd lid van de Amerikaanse Senaat, waar hij bijna 25 jaar diende namens de staat Ohio. Dit artikel verkent zijn leven, van zijn militaire achtergrond tot zijn baanbrekende ruimtevluchten en politieke loopbaan.
Inhoudsopgave
Vroege Leven en Opleiding
John Glenn werd geboren op 18 juli 1921 in Cambridge, Ohio, als zoon van John Herschel Glenn Sr. en Clara Teresa Glenn. Zijn vader was loodgieter en zijn moeder lerares. Kort na zijn geboorte verhuisde het gezin naar New Concord, Ohio, waar zijn vader een eigen loodgietersbedrijf startte. Vanaf jonge leeftijd was Glenn gefascineerd door vliegen. Zijn eerste ervaring met luchtvaart had hij op achtjarige leeftijd, toen hij samen met zijn vader een vlucht maakte in een klein vliegtuig. Deze vroege passie zou later uitmonden in een carrière vol luchtvaartprestaties.
Glenn voltooide zijn middelbare school in New Concord, waar hij actief was in diverse sportteams. Na zijn afstuderen in 1939 schreef hij zich in bij Muskingum College, waar hij chemie studeerde en actief bleef in de sport. Hij behaalde in 1941 zijn vliegbrevet via het Civilian Pilot Training Program, wat een voorbode bleek te zijn van zijn latere luchtvaartcarrière.
Militaire Carrière: Tweede Wereldoorlog en Korea
Toen de Verenigde Staten deelnamen aan de Tweede Wereldoorlog, verliet Glenn de universiteit om zich aan te sluiten bij het Amerikaanse leger. Hij werd echter niet opgeroepen voor dienst en koos er uiteindelijk voor om als marinevlieger te trainen. Na zijn eerste solovlucht in 1943 voltooide hij zijn opleiding en werd hij aangesteld als tweede luitenant in de Amerikaanse marine.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog vloog Glenn in verschillende gevechtsmissies in de Stille Oceaan, waar hij de Grumman F4U Corsair bestuurde. Hij nam deel aan 57 gevechtsmissies, waarvoor hij twee Distinguished Flying Crosses en tien Air Medals ontving. Deze onderscheidingen bevestigden zijn vaardigheid en moed als piloot.
Na de Tweede Wereldoorlog bleef Glenn in militaire dienst en nam hij deel aan de Koreaanse Oorlog, waar hij opnieuw excelleerde. Hier vloog hij de F-86 Sabre jet en was betrokken bij luchtgevechten in de beroemde ‘MiG Alley’. Glenn schoot drie MiG-15 straaljagers neer, wat hem verdere onderscheidingen opleverde, waaronder nog twee Distinguished Flying Crosses. Zijn prestaties in de lucht maakten hem tot een nationale held, en zijn status als topgevechtspiloot vestigde zijn reputatie als een van Amerika’s beste militaire piloten.
De Ruimtewedloop en Project Mercury
In de jaren vijftig bevond de wereld zich midden in de Koude Oorlog, en de rivaliteit tussen de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie strekte zich ook uit tot de ruimte. De lancering van de Spoetnik 1 door de Sovjet-Unie op 4 oktober 1957 markeerde het begin van de ruimtewedloop en creëerde een gevoel van urgentie in de Verenigde Staten. De Amerikaanse regering richtte de National Aeronautics and Space Administration (NASA) op in 1958 om de Sovjets bij te benen in de ontwikkeling van ruimtevaarttechnologie.
Als ervaren gevechtspiloot en testpiloot solliciteerde Glenn voor een rol in het nieuwe ruimteprogramma. In 1959 werd hij geselecteerd als een van de ‘Mercury Seven’, de eerste astronautengroep van NASA. Deze groep bestond uitsluitend uit militaire testpiloten die geselecteerd waren vanwege hun ervaring en prestaties. Het doel van Project Mercury was om een mens veilig in een baan om de aarde te brengen en weer terug te laten keren.
Op 20 februari 1962 maakte Glenn geschiedenis toen hij de eerste Amerikaan werd die in een baan om de aarde vloog aan boord van de Friendship 7. De missie verliep echter niet zonder problemen. Tijdens de vlucht raakte het automatische controlesysteem defect, waardoor Glenn handmatig moest sturen. Bovendien leek er een probleem te zijn met het hitteschild van de capsule, wat mogelijk fataal had kunnen zijn. Gelukkig bleek het een foutieve lezing te zijn, en Glenn keerde veilig terug naar de aarde na drie omlopen om de planeet, een reis die in totaal bijna vijf uur duurde.
Zijn vlucht werd gevierd als een mijlpaal in de ruimtevaartgeschiedenis en herstelde het vertrouwen van het Amerikaanse publiek in hun ruimteprogramma. Glenn ontving talloze onderscheidingen voor zijn prestatie, waaronder de NASA Distinguished Service Medal en een parade ter ere van hem in New York, vergelijkbaar met de eerbetonen die eerder aan Charles Lindbergh waren gegeven. Met zijn missie werd Glenn een nationale held en een symbool van Amerikaans succes in de ruimtewedloop.
Politieke Carrière en U.S. Senaat
Na zijn succesvolle ruimtevlucht werd Glenn benaderd door de Kennedy-familie, die zijn potentieel als politicus zag. Hoewel hij aanvankelijk niet van plan was om zijn carrière in de ruimtevaart op te geven, besloot Glenn in 1964 met vervroegd pensioen te gaan bij NASA en de marine om zich kandidaat te stellen voor de Amerikaanse Senaat. Zijn eerste poging werd echter gedwarsboomd door een blessure die hij opliep tijdens een ongeluk in zijn badkamer, wat leidde tot zijn terugtrekking uit de verkiezingen van dat jaar.
Glenn bleef echter geïnteresseerd in de politiek en stelde zich in 1974 opnieuw kandidaat voor de Senaat. Dit keer slaagde hij erin een zetel te winnen als senator voor Ohio, een positie die hij zou behouden tot zijn pensionering in 1999. Tijdens zijn ambtstermijn richtte Glenn zich voornamelijk op kwesties als wapenbeheersing, nucleaire non-proliferatie en het milieu. Hij speelde een sleutelrol in het aannemen van de Nuclear Non-Proliferation Act van 1978, die gericht was op het beperken van de verspreiding van kernwapens.
In de Senaat verwierf Glenn een reputatie als een harde werker met integriteit, hoewel zijn politieke carrière niet zonder controverses was. Hij werd in verband gebracht met de beruchte ‘Keating Five’-zaak in de jaren tachtig, waarin vijf senatoren werden beschuldigd van onethisch gedrag in relatie tot de S&L-crisis (Savings and Loan). Hoewel Glenn formeel werd vrijgesproken van wangedrag, werd hij berispt vanwege zijn slechte beoordelingsvermogen in de kwestie.
Terugkeer naar de Ruimte: De Oudste Astronaut
In 1998 keerde John Glenn op een bijzondere manier terug naar het publieke oog toen hij, op 77-jarige leeftijd, opnieuw de ruimte in ging. Na zijn eerste baanbrekende ruimtevlucht in 1962 bleef Glenn betrokken bij NASA, hoewel hij zich voornamelijk op zijn politieke carrière richtte. Hij behield echter een diepgewortelde interesse in ruimteonderzoek en in het bijzonder de effecten van ruimtevluchten op het menselijk lichaam.
Tijdens zijn werk in de Senaat zette Glenn zich in voor wetenschappelijk onderzoek, vooral naar de gevolgen van veroudering. In de jaren negentig overtuigde hij NASA ervan dat een ruimtevlucht op oudere leeftijd wetenschappelijk waardevolle gegevens zou opleveren over de overeenkomsten tussen verouderingsprocessen op aarde en de veranderingen die het menselijk lichaam ondergaat in de ruimte, zoals verlies van spiermassa en botdichtheid.
Glenn werd uiteindelijk geselecteerd als bemanningslid voor de Space Shuttle Discovery tijdens de STS-95-missie, waarmee hij de oudste persoon werd die ooit in de ruimte heeft gevlogen. De missie duurde negen dagen, en Glenn diende als een proefpersoon voor verschillende experimenten die zich richtten op de gevolgen van ruimtevluchten op het menselijk lichaam. Hoewel sommige critici beweerden dat zijn deelname aan de missie eerder symbolisch was dan wetenschappelijk noodzakelijk, verdedigde NASA zijn deelname als een waardevolle bijdrage aan het begrijpen van zowel ruimteonderzoek als veroudering.
Glenn voltooide de missie met succes, waarmee hij opnieuw zijn plaats in de ruimtevaartgeschiedenis bevestigde. Zijn bijdrage aan het Amerikaanse ruimteprogramma, zowel in de vroege dagen van Project Mercury als in het Space Shuttle-tijdperk, werd gezien als een bewijs van zijn buitengewone vastberadenheid en toewijding aan wetenschap en exploratie.
Latere Leven en Nalatenschap
Na zijn tweede ruimtevlucht keerde Glenn terug naar een rustiger bestaan, hoewel hij nog steeds actief bleef in zowel de publieke als de politieke sfeer. Hij ontving talloze onderscheidingen en eerbetonen voor zijn bijdragen aan de luchtvaart, de ruimtevaart en zijn politieke werk. In 2012 werd hij onderscheiden met de Presidential Medal of Freedom, een van de hoogste burgerlijke onderscheidingen in de Verenigde Staten, uitgereikt door president Barack Obama.
Glenn bleef een voorvechter van wetenschap en onderwijs, en het John Glenn College of Public Affairs aan de Ohio State University werd naar hem vernoemd als erkenning voor zijn inspanningen om de publieke dienst te verbeteren. Zijn nalatenschap is die van een pionier: een man die grenzen verlegde in zowel de luchtvaart als de ruimtevaart, en die zijn leven wijdde aan het dienen van zijn land.
John Glenn overleed op 8 december 2016 op 95-jarige leeftijd. Hij werd met militaire eer begraven op Arlington National Cemetery. Zijn leven en carrière worden herinnerd als een voorbeeld van moed, dienstbaarheid en wetenschappelijke nieuwsgierigheid. Hij blijft een iconisch figuur in de Amerikaanse geschiedenis, niet alleen als ruimtevaarder, maar ook als een leider in de politiek en het openbaar leven.
Conclusie
John Glenn’s leven en nalatenschap zijn een bewijs van de onlosmakelijke band tussen technologische vooruitgang en maatschappelijke verantwoordelijkheid. Van zijn heroïsche prestaties als gevechtspiloot tot zijn baanbrekende ruimtevluchten, en van zijn invloedrijke politieke carrière tot zijn bijdragen aan wetenschappelijk onderzoek, Glenn blijft een voorbeeld van toewijding aan de mensheid.
Bronnen en meer informatie
- National Aeronautics and Space Administration (NASA)
- Ohio State University – John Glenn College of Public Affairs
- Presidential Medal of Freedom – Witte Huis Archief
- “John Glenn: A Memoir” door John Glenn
- Afbeelding: NASA, Public domain, via Wikimedia Commons